பவங்கஜா சமண கோயில், மத்தியப் பிரதேசம்
முகவரி
பவங்கஜா சமண கோயில், பவங்கஜா, பர்வானி மாவட்டம் மத்தியப் பிரதேசம் – 451551
இறைவன்
இறைவன்: ரிஷபதேவர்
அறிமுகம்
பவங்கஜா (அதாவது 52 கெஜம்) என்பது இந்தியாவின் தென்மேற்கு மத்தியப் பிரதேசத்தின் பர்வானி மாவட்டத்தில் உள்ள ஒரு புகழ்பெற்ற சமண யாத்திரை மையம் ஆகும். நர்மதை ஆற்றின் தெற்கே சுமார் 6 கிலோமீட்டர் தொலைவில் அமைந்துள்ள இதன் முக்கிய ஈர்ப்பு உலகின் இரண்டாவது பெரிய மெகாலிதிக் ரிஷபதேவரின் சிலை (மலையில் இருந்து செதுக்கப்பட்ட) (அகிம்சாவின் மிகப்பெரிய சிலை). சிலை 84 அடி (26 மீ) உயரம் கொண்டது. இது 12 ஆம் நூற்றாண்டின் தொடக்கத்தில் உருவாக்கப்பட்டது. கர்நாடகாவின் சரவணபெலகோலாவில் உள்ள பாகுபலியின் கோமதேஸ்வரர் சிலையைப் போலல்லாமல் இந்த சிலை பின்புறத்தில் இருந்து தாங்கப்பட்டுள்ளது. சிலையுடன், இப்பகுதியில் பதினொரு கோவில்களின் வளாகம் உள்ளது. இந்த மையம் சத்புரா மலைத்தொடரில் அமைந்துள்ளது மற்றும் பர்வானி நகரத்திலிருந்து சுமார் 8 கிமீ தொலைவில் உள்ளது.
புராண முக்கியத்துவம்
ரிஷபதேவரின் (முதல் தீர்த்தங்கரரும் சமண மதத்தை நிறுவியவருமான) 84 அடி (26 மீ) உயரமுள்ள மெகாலிதிக் சிலை (ஒரே பாறையில் செதுக்கப்பட்டது) சத்புரா மலைத்தொடரின் நடுவில் 1,219.4 மீ (4,001 அடி) உயரத்தில் அமைந்துள்ளது. சரவணபெலகோலாவில் உள்ள பாகுபலியின் கோமதேஸ்வரர் சிலையைப் போலவே மலையின் அடிவாரத்தில் சிலை உள்ளது. 2020 ஆம் ஆண்டில், சிலையின் மகாமஸ்தகாபிஷேகத்திற்கு 1.5 மில்லியன் பக்தர்கள் வருவார்கள் என மதிப்பிடப்பட்டுள்ளது. 1503 ஆம் நூற்றாண்டின் கல்வெட்டின்படி, சிலையின் பழுது பத்திரகாவால் மேற்கொள்ளப்பட்டது. 1989/90 இல் சிலை மீண்டும் பழுதுபார்க்கப்பட்டது, அதைத் தொடர்ந்து ஜனவரி 1991 இல் கும்பாபிஷேகம் ஏற்பாடு செய்யப்பட்டுள்ளது. ரிஷபதேவரின் சிலை கயோத்சர்கா தோரணையில் பழுப்பு நிற கல்லில் செய்யப்பட்டுள்ளது. சிலையின் கைகள் கால்களுடன் இணைக்கப்படாமல் தனித்தனியாக அமைக்கப்பட்டுள்ளன. இந்த சிலையின் கட்டமைப்பு கலை மற்றும் பாணி தனித்துவமானது. சிலையின் பல்வேறு பகுதிகள் மிகவும் சமச்சீராக உள்ளன. இந்த சிலையின் முகத்தில் மகிழ்ச்சி, கருணை மற்றும் பிரிவினை போன்ற அனைத்து உணர்ச்சிகளின் சமநிலையான உருவம் உள்ளது. பவங்கஜா பகவான் ரிஷபதேவரின் இடதுபுறத்தில் 4 ஆயுதம் ஏந்திய கோமுகாவின் பெரிய சிலை மற்றும் வலதுபுறத்தில் 16 ஆயுதம் ஏந்திய சக்ரேஸ்வரியின் மிகவும் கலைநயமிக்க சிலை நிறுவப்பட்டுள்ளது.
காலம்
12 ஆம் நூற்றாண்டு
நிர்வகிக்கப்படுகிறது
இந்தியத் தொல்லியல் துறை
அருகிலுள்ள பேருந்து நிலையம்
பவங்கஜா
அருகிலுள்ள இரயில் நிலையம்
இந்தோர்
அருகிலுள்ள விமான நிலையம்
இந்தோர்