கும்லி கணேசன் கோவில், குஜராத்

முகவரி

கும்லி கணேசன் கோவில், கும்லி, தேவபூமி துவாரகா, குஜராத் – 360510

இறைவன்

இறைவன்: கணேசன்

அறிமுகம்

கும்லி கணேசன் கோயில் இந்தியாவின் குஜராத்தின் தேவபூமி துவாரகா மாவட்டத்தில் உள்ள கும்லி கிராமத்தில் விநாயகருக்கு அர்ப்பணிக்கப்பட்டுள்ளது. இக்கோயில் குஜராத்தின் மிகப் பழமையான கோயிலாகக் கருதப்படுகிறது. இக்கோயில் இந்திய தொல்லியல் துறையின் கட்டுப்பாட்டில் இருந்தது. நவ்லகா கோயிலுக்கு வெளியே குமாலி விநாயகர் கோயில் என்று பிரபலமாக அறியப்படும் விநாயகருக்கு இந்தக் கோயில் அர்ப்பணிக்கப்பட்டுள்ளது. இந்த கோவில் கி.பி 10ம் நூற்றாண்டில் கட்டப்பட்டது. இந்த கோவிலில் உயரமான சிகரம் உள்ளது மற்றும் வெளிப்புறச் சுவர்களில் குறிப்பிடத்தக்க சிற்பங்கள் எதுவும் இல்லை. தற்போது இடிந்து விழும் நிலையில் உள்ளது.

புராண முக்கியத்துவம்

ராணா பாஞ்சி ஜெத்வாவை காதலித்த சதி என்ற மகனின் சாபத்தால் கும்லி அழிக்கப்பட்டதாக கூறப்படுகிறது. எட்டாம் நூற்றாண்டின் நடுப்பகுதியிலிருந்து பத்தாம் நூற்றாண்டின் நடுப்பகுதி வரை மேற்கு சௌராஷ்டிராவை ஆண்ட சைந்தவ வம்சத்தின் தலைநகராக கும்லி இருந்தது. சைந்தவ செப்புத் தகடுகள் மற்றும் பல கல்வெட்டுகள் பூதம்பிலிகை, பூமிகா, பூதம்பிலிமண்டலம், பூதம்பிளையன், பூம்பல் புப்ருத்பள்ளி, பூம்பிலியா ஆகியவற்றைக் குறிப்பிடுகின்றன. இது பின்னர் பும்லியாகவும் பின்னர் கும்லியாகவும் சிதைந்தது. ஜேத்வா வம்சத்தால் கும்லி இரண்டாவது தலைநகராக அறிவிக்கப்பட்டது, 1220 இல் ராணா ஷியாஜி, கும்லியின் ராணா என்ற பட்டத்தை எடுத்து ஸ்ரீநகரில் இருந்து தலைநகரை மாற்றினார். 1313 வரை கும்லி அவர்களின் தலைநகராக இருந்தது, ராணா பன்ஜி ஜெத்வா ஒரு போரில் தோற்கடிக்கப்பட்டார், அவர் கும்லியை விட்டு வெளியேறி ரன்பூருக்கு மாற்றப்பட்டார். ஜடேஜா ஜாம் உனாஜி சிந்துவிலிருந்து வந்து 1309 இல் கும்லியைத் தாக்கினார், ஆனால் பின்னர் 1313 இல் தோற்கடிக்கப்பட்டார் அவரது மகன் பர்மானியாஜி ஜடேஜா ராணா பன்ஜி ஜெத்வாவைத் தாக்கி தோற்கடித்தார். அவர் கும்லியை முற்றிலுமாக அழித்து இடிபாடுகளாக மாற்றினார். 1313 இல் ஜடேஜா ஜாம் பர்மணியாஜி கும்லியைத் தாக்கியபோது கும்லி அழிக்கப்பட்டபோது கோயிலும் அழிக்கப்பட்டது.

காலம்

கி.பி 10ம் நூற்றாண்டு

நிர்வகிக்கப்படுகிறது

இந்திய தொல்பொருள் ஆய்வு மையம் (ASI)

அருகிலுள்ள பேருந்து நிலையம்

பன்வத்

அருகிலுள்ள இரயில் நிலையம்

பன்வத் நிலையம்

அருகிலுள்ள விமான நிலையம்

போர்பந்தர், இராஜ்கோட்

lightuptemple