முல்லூர் சமண திகம்பர் கோயில்கள், கர்நாடகா
முகவரி
முல்லூர் சமண திகம்பர் கோயில்கள், முல்லூர், ஸ்ம்வார்பேட்டை தாலுகா, நித்தா, கர்நாடகா – 571235
இறைவன்
இறைவன்: பார்சுவநாதர், சாந்திநாதர் மற்றும் சந்திரநாதர்
அறிமுகம்
இந்த மூன்று பழங்கால சமண கோவில்கள் சோம்வர்பேட்டிலிருந்து சனிவாரசன் பனவர சாலையில் 25 கி.மீ தூரத்தில் அமைந்துள்ளது. கோடகுவின் மிகப் பழமையான சமண மையங்களில் ஒன்றான முல்லூரு, சோம்வார்பேட்டை தாலுகாவில் உள்ளது. இந்த இடம் சோழர்களின் தலைநகராக இருந்ததாகத் தெரிகிறது. பார்சுவநாதர், சாந்திநாதர் மற்றும் சந்திரநாதர் ஆகிய மூன்று பாசதிகள் உள்ளன. இரண்டாம் கொங்கல்வாவின் இராணியான பொச்சாபேவால் 11 ஆம் நூற்றாண்டில் இக்கோயில் கட்டப்பட்டது. அவை ஒரே வரிசையில் கட்டப்பட்டுள்ளன. இந்த பழங்கால கோவில்கள் இப்போது பாழடைந்த நிலையில் உள்ளன. சில இடிபாடுகள், நடுகற்கள் கோயிலுக்கு வெளியே வைக்கப்பட்டுள்ளன. கோயிலுக்கு அருகில் சிறிய குளம் உள்ளது. பார்சுவநாதர் பஸ்தி ஹொய்சாலா பாணியில் கட்டப்பட்டுள்ளது. பார்சுவநாதர் பஸ்தியின் இடதுபுறத்தில் உள்ளது சாந்திநாதர் மற்றும் சந்திரநாதர் பஸ்திகள். இவை திட்டத்தில் ஒத்தவை. பஸ்திகளில் சாந்திநாதர், சந்திரநாதர், யக்ஷ, யக்ஷி ஆகியோரின் படங்களும் ஹொய்சலா பாணியில் உள்ளன. சமண தீர்த்தங்கரான ஸ்ரீபாலா, திரிவித்யாதேவா, கணசேன பண்டிதர் ஆகியோரைக் குறிப்பிடும் சில கல்வெட்டுகள் உள்ளன.
புராண முக்கியத்துவம்
கோடகுவில் உள்ள பண்டைய சமண தளங்களில் இதுவும் ஒன்றாகும். இங்கு காணப்படும் கல்வெட்டு இந்த இடத்தின் பழங்காலத்தை கி.பி 10 ஆம் நூற்றாண்டு என்று கூறுகிறது. கி.பி 11 ஆம் நூற்றாண்டில் சோழர்களின் தலைநகரம் இது. 11 ஆம் நூற்றாண்டின் நடுப்பகுதியில் இரண்டாம் கொங்கல்வா ராணியின் பொச்சாபேவால் பார்சுவநாதர் பசாதி கட்டப்பட்டது. இது நவரங்க சுவரில் உள்ள கல்வெட்டில் பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது. இது கங்கை – சோழ பாணியில் உள்ளது. 12 ஆம் நூற்றாண்டில் புதுப்பிக்கப்பட்ட இக்கோவில் 10 ஆம் நூற்றாண்டில் இருந்திருக்க வேண்டும். பிரதான தெய்வம் தியானத்தில் அமர்ந்திருக்கும் சோழ கால சிற்பம். ஹொய்சலார்கள் மற்றும் விஜயநகர ஆட்சியாளர்களும் இதன் விரிவாக்கத்திற்கு பங்களித்ததாக தெரிகிறது. கி.பி 1058 ஆம் ஆண்டில் கட்டப்பட்ட சந்திரநாத பசாதி கங்கை-சோழ பாணியில் உள்ளது. இப்போது இந்த பசாதிகள் இந்திய தொல்பொருள் ஆய்வுத் துறையின் கட்டுப்பாட்டில் உள்ளன.
காலம்
11 ஆம் நூற்றாண்டு
நிர்வகிக்கப்படுகிறது
இந்திய தொல்பொருள் ஆய்வு மையம் (ASI)
அருகிலுள்ள பேருந்து நிலையம்
முல்லூர்
அருகிலுள்ள இரயில் நிலையம்
மைசூர்
அருகிலுள்ள விமான நிலையம்
பெங்களூர்