புதி சந்தேரி திகம்பர் சமணக்கோயில், மத்தியப் பிரதேசம்
முகவரி
புதி சந்தேரி திகம்பர் சமணக்கோயில், குடார் பாமோர் சாலை, புதி சந்தேரி, மத்தியப் பிரதேசம் – 473446
இறைவன்
இறைவன்: தீர்த்தங்கரர்
அறிமுகம்
புதி சந்தேரி, சந்தேரியிலிருந்து 16 கி.மீ தூரத்தில் உள்ளது. புதி சந்தேரி நகரம் சைத்நகர் நகரம் என்று நம்பப்படுகிறது, இது புராணங்களில் அதன் குறிப்பைக் கண்டறிந்து, அதன் பழமையைக் குறிக்கிறது. பழைய சந்தேரி காடுகள் நிறைந்த பகுதிக்குள் அமைந்துள்ளது மற்றும் 55 க்கும் மேற்பட்ட சமண மற்றும் இந்து கோவில்கள் உள்ளன என்று நம்பப்படுகிறது, அவற்றில் பெரும்பாலானவை இடிந்து கிடக்கின்றன. ஏ.எஸ்.ஐ., புதி சந்தேரி மற்றும் அதைச் சுற்றியுள்ள பகுதிகளிலிருந்து 2500 க்கும் மேற்பட்ட கலைப்பொருட்களை சேகரித்துள்ளது, அவற்றில் பெரும்பாலானவை சந்தேரி அருங்காட்சியகத்தில் பாதுகாக்கப்பட்டுள்ளன. இங்குள்ள கோயில்கள் 9 முதல் 11 ஆம் நூற்றாண்டுகளுக்கு இடையில் பிரதிஹாரா மன்னர்களால் கட்டப்பட்டதாக நம்பப்படுகிறது.
புராண முக்கியத்துவம்
இந்த வளாகம் இந்து வளாகம் எனப்பலரும் கூறினாலும் இவ்வளாகம் சமண கோயில் வளாகம் என்பதை உறுதிப்படுத்துவதற்க்கு இங்குள்ள படங்கள் மற்றும் சிற்பங்களும் இதற்கு சாட்சியாக உள்ளது. இந்த கட்டிடக்கலை படோபதாரி சமண கோவிலுக்கு ஒத்ததாகும். ஏ.எஸ்.ஐ மோசமான மறுசீரமைப்பு பணிகளை இங்கு மீண்டும் மீண்டும் செய்துள்ளதால் இன்னும் சிதைந்து விட்டது. ஆயினும்கூட, கோவில் வளாகத்தை மீண்டும் வடிவமைப்பதில் உறுதியாக உள்ளது. ஆனால் அதன் இடிபாடுகள் இன்னும் உள்ளன. இங்குள்ள ஐந்து கோயில்களும் இந்த கோயில் வளாகத்தில் சமண தீர்த்தங்கரர்களுக்கு அர்ப்பணிக்கப்பட்டவை.
காலம்
9 ஆம் நூற்றாண்டு
நிர்வகிக்கப்படுகிறது
இந்திய தொல்பொருள் ஆய்வு மையம் (ASI)
அருகிலுள்ள பேருந்து நிலையம்
புதி சந்தேரி
அருகிலுள்ள இரயில் நிலையம்
லலித்பூர்
அருகிலுள்ள விமான நிலையம்
குவாலியர்