மகாபலேஷ்வர் பஞ்ச கங்கா கோயில், மகாராஷ்டிரா
முகவரி :
மகாபலேஷ்வர் பஞ்ச கங்கா கோயில், மகாராஷ்டிரா
சதாரா சாலை, மஹாபலேஷ்வர்,
மகாராஷ்டிரா 412806
இறைவன்:
விஷ்ணு
அறிமுகம்:
மகாராஷ்டிராவில் உள்ள சதாரா மாவட்டத்தில் உள்ள புகழ்பெற்ற மலை வாசஸ்தலமான மஹாபலேஷ்வர் நகரில் அமைந்துள்ள பஞ்ச கங்கா கோயில் விஷ்ணுவுக்கு அர்ப்பணிக்கப்பட்டுள்ளது. கிருஷ்ணா, வெண்ணா, சாவித்திரி, கொய்னா மற்றும் காயத்ரி ஆகிய ஐந்து நதிகள் சங்கமிக்கும் இடத்தில் பஞ்ச கங்கா கோயில் கட்டப்பட்டுள்ளது. பஞ்ச கங்கா கோயிலில் உள்ள கல்லில் செதுக்கப்பட்ட கௌமுகி (பசுவின் வாயில்) இருந்து ஐந்து ஆறுகள் தோன்றுவதாக நம்பப்படுகிறது. இக்கோயில் பழைய மகாபலேஷ்வரில் அமைந்துள்ளது. மகாபலேஷ்வர் தேசிய நெடுஞ்சாலை 4 மூலம் இணைக்கப்பட்டுள்ளது. அரசு நடத்தும் MSRTC மற்றும் தனியார் நிறுவனங்களின் பேருந்து சேவைகள் புனே, மிராஜ், மும்பை, சாங்லி மற்றும் சதாராவை மகாபலேஷ்வருடன் இணைக்கின்றன.
புராண முக்கியத்துவம் :
13 ஆம் நூற்றாண்டில் தேவகிரியின் யாதவ மன்னரான ராஜா சிங்கண்டேயோ என்பவரால் இந்தக் கோயில் கட்டப்பட்டது. கிபி 16 மற்றும் 17 ஆம் நூற்றாண்டுகளில் ஜயோலியின் சந்தா ராவ் மோர் மற்றும் மராட்டிய பேரரசர் சத்ரபதி சிவாஜி மகாராஜ் ஆகியோரால் இக்கோயில் புதுப்பிக்கப்பட்டது.
புராணத்தின் படி, பிரம்மா விஷ்ணு மற்றும் சிவனுடன் சேர்ந்து இந்த இடத்தில் ஒரு யாகம் (மத சடங்கு) செய்ய முடிவு செய்தார். இருப்பினும், யாகம் செய்யும் போது, அவரது மனைவி சாவித்திரி (சரஸ்வதி) தனது துணை தெய்வங்களான லக்ஷ்மி, பார்வதி மற்றும் இந்திராணிக்காகக் காத்திருந்ததால், யாகத்தின் இன்றியமையாத பகுதியைச் செய்ய நியமிக்கப்பட்ட நேரத்தில் இருக்க முடியவில்லை. கோபமடைந்த பிரம்மா, யாகத்தை முடிக்க தனக்குத் தகுந்த பெண்ணைத் தேடித் தருமாறு கடவுளான இந்திரனிடம் (சொர்க்கத்தின் அரசன்) வேண்டினார். இந்திரன் காயத்ரியை மட்டுமே கண்டுபிடிக்க முடிந்தது, விஷ்ணு, சிவபெருமான் மற்றும் அர்ச்சகர்கள் பசுவின் வழியாகச் சென்றதால் அவளுடைய தூய்மையை உறுதிப்படுத்தினர், அது அவளுடைய இரண்டாவது பிறப்பு மற்றும் அவளுக்கு காயத்ரி (பால் தெய்வம்) என்று பெயரிடப்பட்டது. பிரம்மா காயத்ரியை மணந்து, யாகத்தை முடித்தார், மேலும் அவரது புதிய துணைவியார் அருகில் அமர்ந்து, அமிர்த பானையை அவள் தலையில் பிடித்து, ஆஹுதி (யாகத் தீக்கு பிரசாதம்) கொடுத்தார். ஆனால் சாவித்ரி இறுதியாக அந்த இடத்திற்கு வந்தபோது, காயத்ரி பிரம்மாவுக்கு அருகில் அமர்ந்திருப்பதைக் கண்டாள், அது அவளுக்கு உரிய இடம். அவள் கோபமடைந்து, கோபத்தில் பிரம்மா, விஷ்ணு, சிவன் மற்றும் காயத்ரியை நதிகளாக மாற்றினாள். அவர்களும் பதிலடி கொடுத்து, சாவித்திரியையும் நீர்நிலையாக மாற்றினர். இதனால், பிரம்மா வெண்ணா நதியாகவும், காயத்ரி மற்றும் சாவித்திரி நதியாகவும் மாறியது, விஷ்ணு கிருஷ்ணா நதியாக மாறியது, சிவபெருமான் கொய்னா நதியாக மாறினார்.
சிறப்பு அம்சங்கள்:
கிருஷ்ணா, வெண்ணா, சாவித்திரி, கொய்னா மற்றும் காயத்ரி ஆகிய ஐந்து நதிகள் சங்கமிக்கும் இடத்தில் பஞ்ச கங்கா கோயில் கட்டப்பட்டுள்ளது. பஞ்ச கங்கா கோயிலில் உள்ள கல்லில் செதுக்கப்பட்ட கௌமுகி (பசுவின் வாயில்) இருந்து ஐந்து ஆறுகள் தோன்றுவதாக நம்பப்படுகிறது. இக்கோயில் முக்கியமாக கருங்கல்லால் கட்டப்பட்டுள்ளது மற்றும் ஒரு குளத்தைச் சுற்றி கட்டப்பட்டுள்ள சில கல் தூண்களைப் பயன்படுத்தி கூரை தாங்கப்பட்டுள்ளது. கௌமுகியிலிருந்து வரும் நீரால் இந்த குளம் உருவாகிறது. இந்த ஆலயம் கிருஷ்ணருக்கு அர்ப்பணிக்கப்பட்டுள்ளது மற்றும் அவரது அழகிய சிலை உள்ளது.
காலம்
13 ஆம் நூற்றாண்டு
அருகிலுள்ள பேருந்து நிலையம்
மஹாபலேஷ்வர்
அருகிலுள்ள இரயில் நிலையம்
சதாரா
அருகிலுள்ள விமான நிலையம்
புனே