புவனேஸ்வர் நீலகண்டேஸ்வரர் கோயில், ஒடிசா
முகவரி :
புவனேஸ்வர் நீலகண்டேஸ்வரர் கோயில், ஒடிசா
பிந்து சாகர் சாலை, பழைய நகரம்,
புவனேஸ்வர்,
ஒடிசா 751002
இறைவன்:
நீலகண்டேஸ்வரர்
அறிமுகம்:
நீலகண்டேஸ்வரர் கோயில் இந்தியாவின் ஒடிசா மாநிலத்தின் தலைநகரான புவனேஸ்வரில் அமைந்துள்ள சிவபெருமானுக்கு அர்ப்பணிக்கப்பட்டுள்ளது. இக்கோயில் பிந்துசாகர் குளத்தின் மேற்குக் கரையில் அமைந்துள்ளது. இது கேதார் கௌரி சௌக்கிலிருந்து வைதாலா தேயுலா வரை செல்லும் சாலையில் இருந்து பிரிந்து செல்லும் பாதையின் இடது பக்கத்தில் அமைந்துள்ளது. கோயிலின் கிழக்கில் பிந்துசாகர் குளம், மேற்கில் தனியார் குடியிருப்பு கட்டிடங்கள், தெற்கில் ஹடிசாஹி மற்றும் அதன் தென் மேற்கு பகுதியில் பைதாலா கோயில் ஆகியவற்றால் சூழப்பட்டுள்ளது. கோவிலுக்கு பல பொது உரிமையாளர்கள் உள்ளனர்.
புராண முக்கியத்துவம் :
தற்போதைய கோவில், முந்தைய கோவிலின் எச்சத்தின் மீது சமீபத்தில் கட்டப்பட்டது. அசல் கோவில் 10 ஆம் நூற்றாண்டில் சோமவன்ஷி மன்னர்களின் காலத்தில் பார்ஸ்வதேவதாக்களின் உருவ அமைப்புகளின் அடிப்படையில் கட்டப்பட்டது.
கிழக்கு நோக்கிய ஆலயம் இது. தற்போதைய கோவில், முந்தைய கோவிலின் எச்சத்தின் மீது சமீபத்தில் கட்டப்பட்டது. கட்டுமானப் பொருள் பழையது, ஆனால் முழு அமைப்பும் இப்போது சிமென்ட் கொண்டுள்ளது. மூலஸ்தான தெய்வம் நீலகண்டேஸ்வரர் என்று அழைக்கப்படுகிறார். அவர் கருவறையில் லிங்க வடிவில் வட்ட வடிவ யோனிபீடத்தில் வீற்றிருக்கிறார். கோயில் மணற்கற்களால் ஆனது. கோவிலில் சதுர விமானம் மற்றும் முன் மண்டபம் உள்ளது. விமானம் பிதா தேயுலாவைச் சேர்ந்தது. விமானமானது திட்டத்தில் திரிரதமாகவும், உயரத்தில் திரியங்கபடாகவும் உள்ளது. ஒரு கான்கிரீட் அமைப்பு உள்ளது, கிழக்கு சுவரில் கருவறைக்கு முன் ஜகமோகனாக செயல்படுகிறது. கதவு சட்டங்கலின் மேல் கஜலட்சுமி செதுக்கல் உள்ளது. அவள் லலிதாசனத்தில் அமர்ந்திருக்கிறாள். இறைவி நான்கு கரங்களுடன், இடது கரத்தில் தாமரையையும், வலது கரத்தில் வரதமுத்திரையையும் ஏந்தியிருக்கிறது. தெற்கு ரஹா இடத்தில் நான்கு கரங்களைக் கொண்ட விநாயகரின் உருவம், தாமரை பீடத்தின் மீது திரிபங்கி நிலையில் நிற்கிறது. படம் மேல் வலது கையில் நாகபாசத்தையும், கீழ் வலது கரம் வரதமுத்திரையிலும் உள்ளது. மற்ற இரண்டு கைகளும் உடைந்துள்ளன. மேற்கத்திய ரஹா இடத்தில் நான்கு கைகள் கொண்ட கார்த்திகேயனின் கீழ் இடது கையில் டம்ரு (கால்நடை மேளம்) பிடித்திருக்கும் உருவமும், மேல் இடது கையில் சேவலும், சேவலைத் தாங்கி நிற்கும் பெண் உதவியாளரும் உள்ளனர். தெய்வத்தின் மேல் வலது கரம் மயிலின் கொக்கின் மேல் உள்ளது. கீழ் வலது கை உடைந்துள்ளது. தாமரை பீடத்தின் மேல் சிற்பம் நிற்கிறது.
சங்கராந்தியும் சிவராத்திரியும் இங்கு வெகு விமரிசையாகக் கொண்டாடப்படுகின்றன. ஸ்ராதா, ருத்ராபிஷேகம், மாங்குல சடங்குகள், திருமணம் மற்றும் நூல் சடங்குகள் இங்கு அனுசரிக்கப்படுகின்றன.
காலம்
10 ஆம் நூற்றாண்டு
நிர்வகிக்கப்படுகிறது
இந்தியத் தொல்லியல் ஆய்வகம் (ASI)
அருகிலுள்ள பேருந்து நிலையம்
புவனேஸ்வர்
அருகிலுள்ள இரயில் நிலையம்
புவனேஸ்வர்
அருகிலுள்ள விமான நிலையம்
புவனேஸ்வர்