ஜமாலி ஜம்லேஷ்வர் கோவில், மத்தியப் பிரதேசம்
முகவரி :
ஜமாலி ஜம்லேஷ்வர் கோவில், மத்தியப் பிரதேசம்
பதிபூர், ஜமாலி கிராமம்
கந்த்வானி தாலுகா, தார் மாவட்டம்,
மத்தியப் பிரதேசம் 454446
இறைவன்:
ஜம்லேஷ்வர்
அறிமுகம்:
ஜம்லேஷ்வர் கோயில், இந்தியாவின் மத்தியப் பிரதேசத்தில் உள்ள தார் மாவட்டத்தில் உள்ள கந்த்வானி தாலுகாவில் உள்ள ஜமாலி கிராமத்தில் அமைந்துள்ள சிவபெருமானுக்கு அர்ப்பணிக்கப்பட்டுள்ளது. இக்கோயில் கிபி 10ஆம் நூற்றாண்டில் கட்டப்பட்டதாகக் கருதப்படுகிறது. இந்திய தொல்லியல் துறையால் அறிவிக்கப்பட்ட மத்தியப் பிரதேச மாநிலத்தின் பாதுகாக்கப்பட்ட நினைவுச்சின்னங்களில் இக்கோவில் ஒன்றாகும். இக்கோவில் ராஜ்கர் முதல் குக்ஷி வரையிலான பாதையில் அமைந்துள்ளது.
புராண முக்கியத்துவம் :
இக்கோயில் கிழக்கு நோக்கியவாறு உயரமான மேடையில் அமைந்துள்ளது. கோவில் பஞ்சரதமானது. இந்த கோவில் பூமிஜா பாணி கட்டிடக்கலையை பின்பற்றுகிறது. இக்கோயில் கருவறை, அந்தராளம் மற்றும் முக மண்டபம் ஆகியவற்றைக் கொண்டுள்ளது. கருவறை செவ்வக வடிவில் உள்ளது. கருவறையில் ஒரு யோனிபீடத்தில் ஒரு சிவலிங்கம் உள்ளது. கருவறையின் கதவின் அடிவாரத்தில் கங்கை மற்றும் யமுனை நதி தெய்வங்களின் உருவங்கள் இருபுறமும் சைவ துவாரபாலர்களால் சூழப்பட்டுள்ளன. வாசலின் மேற்புறத்தில் சிவன் மற்றும் விநாயகர் முனையத் திட்டங்களில் மைய நிலையில் பார்வதியின் உருவம் உள்ளது. அவற்றுக்கிடையே சப்த மாதிரிகளைக் காணலாம். கருவறையில் அம்லகமும் கலசமும் ஷிகாராவுடன் முடிசூட்டப்பட்டுள்ளது. யானை மீது சிங்கம் குந்துவது போல் காட்டப்பட்டுள்ளது, அம்லகத்தின் முன் பக்கத்தில் காணலாம். கருவறையின் வெளிப்புறச் சுவர்களைச் சுற்றியுள்ள இடங்களில் சாமுண்டா, நடராஜர் மற்றும் அந்தகாசுர வத்தின் உருவங்கள் காணப்படுகின்றன.
காலம்
10 ஆம் நூற்றாண்டு
நிர்வகிக்கப்படுகிறது
இந்தியத் தொல்லியல் ஆய்வகம் (ASI)
அருகிலுள்ள பேருந்து நிலையம்
காந்த்வானி
அருகிலுள்ள இரயில் நிலையம்
ராஜ்கர்
அருகிலுள்ள விமான நிலையம்
இந்தூர்